Η περιοχή της Όχης
Γεωγραφική θέση
Η Οχη βρίσκεται στο νοτιότερο άκρο της Εύβοιας ανάμεσα στον Ευβοϊκό κόλπο νοτιοδυτικά και τον Καβοντόρο στα ανατολικά. Ο Καβοντόρος, το στενό μεταξύ Εύβοιας και Ανδρου, είναι γνωστός για τα βαθιά νερά και τα πολύ ισχυρά ρεύματα.Οι κορφές της Οχης δεσπόζουν πάνω από τη θάλασσα και προσφέρουν μια πανοραμική θέα προς τις Κυκλάδες, την Αττική και τη Βόρεια Εύβοια. Οι ψηλότερες κορφές είναι ο Προφήτης Ηλίας (υψ. 1400μ.) και ο Γιούδας (υψ. 1386.μ.) Από αυτές ξεκινούν κορυφογραμμές με κατεύθυνση ΒΑ και Α που απολήγουν στο ακρωτήριο του Καφηρέα, το Αιγαίο και το στενό του Καβοντόρου.
Μορφολογία και μικροκλίμα
Χαρακτηριστική είναι η παρουσία βραχωδών εξάρσεων και σχηματισμών κυρίως στις κορυφογραμμές. Το βόρειο και βορειοανατολικό τμήμα του βουνού καταλήγει στη θάλασσα με απότομες κλίσεις και χαρακτηρίζεται από φαράγγια, ενώ το νότιο και δυτικό τμήμα έχει ομαλότερο ανάγλυφο. Υπάρχει επίσης μια χαρακτηριστική διαφορά στο μικροκλίμα και τη βλάστηση της ΒΑ και της ΝΔ πλευράς. Η ΒΑ είναι πιο υγρή και πιο δασώδης αφού δέχεται πιο πολλές βροχές, ενώ η ΝΔ πλευρά είναι πιο ξερή και μοιάζει με το τοπίο των Κυκλάδων.
Καθεστώς προστασίας
Η προστατευόμενη περιοχή της Οχης (GR 2420001, ΕΕ L259 της 21.9.2006) ανήκει στους Τόπους Κοινοτικής Σημασίας του δικτύου NATURA 2000 της ΕΕ (Οδηγία 92/43) και περιλαμβάνει 15,000 ha γης. Η περιοχή έχει επίσης ενταχθεί στις Ζώνες Ειδικής Προστασίας των άγριων πτηνών (Οδηγία 79/409, GR 2420012) και περιλαμβάνει 33.000 ha γης.
Τμήματα της περιοχής έχουν ενταχθεί στα Τοπία Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλους μια αξιολόγηση που έχει κάνει το ΕΜΠ από το 1997.
Η περιοχή διακρίνεται για την ποικιλία του φυσικού ανάγλυφου, της βλάστησης και των οικοτόπων. Ο συνδυασμός νησιωτικού και ορεινού στοιχείου δημιουργούν μια ποικιλία τοπίων στην Οχη τα οποία ξεχωρίζουν για τους ενδιαφέροντες γεωλογικούς σχηματισμούς, τις ρεματιές και τα φαράγγια.
Η βλάστηση της περιοχής περιλαμβάνει μεσογειακά είδη χαμηλής και υψηλής βλάστησης καθώς επίσης μεγάλους αριθμούς κοινών ελληνικών φυτών αλλά και ενδημικών ειδών της Εύβοιας και της Καρυστίας. Συγκεκριμένα έχουν καταγραφεί 7 ενδημικά φυτά που φύονται μόνο στην Περιοχή της Οχης.
Η ορνιθοπανίδα της περιοχής συγκεντρώνει προστατευόμενα είδη μόνιμων πληθυσμών καθώς επίσης μεταναστευτικά είδη για τα οποία η περιοχή είναι σημαντικός σταθμός στο Νότιο Αιγαίο. Ακόμη αξιόλογη είναι η ερπετοπανίδα της περιοχής αν και δεν έχει ερευνηθεί σε βάθος.
Γεωλογία
Το μεγαλύτερο μέρος της Όχης καλύπτεται από σχιστολίθους με εναλλαγές σιπολινικών μαρμάρων. Οι σχιστόλιθοι, ως μη διαπερατά πετρώματα, κατακρατούν το νερό στην επιφάνεια του εδάφους και επίσης διαβρώνονται εύκολα. Αντίθετα, τα σιπολινικά μάρμαρα και οι ασβεστόλιθοι απορροφούν το νερό μέσω ρωγμών και καρστικών αγωγών και δημιουργούν υπόγειους υδροφόρους ορίζοντες. Οι πηγές του βουνού, που είναι πολλές, αναβλύζουν κατά μήκος της επαφής αυτών των δύο διαφορετικών πετρωμάτων.
Η περιοχή της Οχης είναι γνωστή για την 'πλάκα Καρύστου' που είναι σιπολινικό μάρμαρο με στρώσεις σχιστολίθου. Το σιπολινικό μάρμαρο δεν έχει συνήθως άσπρο χρώμα, αλλά γκρίζο, καφετί ή πρασινωπό, ανάλογα με τα σχιστολιθικά ορυκτά που περιέχει (π.χ χλωρίτη, σερικίτη κλπ). Η κύρια περιοχή λατόμησης βρίσκεται στους δυτικούς πρόποδες της Όχης, κυρίως στην κοιλάδα του Αγίου Δημητρίου.
